Nguyên nhân bệnh buồng trứng đa nang là gì?

Hiện nay, nguyên nhân chính xác gây ra Hội chứng buồng trứng đa nang vẫn chưa được xác định. Tuy nhiên đã có một số phỏng đoán của các nhà nghiên cứu y học về có yếu tố nguy cơ gây bệnh. Chúng ta thường gọi là bệnh buồng trứng đa nang, có phải đó là cách gọi đúng? Những yếu tố nguy cơ đó là gì?

Buồng trứng đa nang là gì?

Hội chứng buồng trứng đa nang (viết tắt HCBTĐN). Nó là bệnh lý nội tiết hay gặp nhất ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản (7-10%) và là nguyên nhân chính của vô sinh ở nữ. Là tập hợp các triệu chứng gây nên tình trạng cường androgen(1 loại hormone sinh dục nam) hoặc rối loạn kinh nguyệt.

Được mô tả lần đầu tiên năm 1935 bởi Stein và Levinthal như một hội chứng bao gồm các triệu chứng như kinh nguyệt thưa, rậm lông, tăng kích thước buồng trứng, béo phì, với mức độ nặng khác nhau ở từng cá thể. 

Trong hội thảo về HCBTĐN của Viện Sức khỏe Quốc gia Hoa Kỳ (NIH) năm 1990 đã đề xuất tiêu chuẩn chẩn đoán bệnh có 2 yếu tố:
Không rụng trứng mãn tính.
Có các biểu hiện lâm sàng (như có mụn trứng cá, rậm lông) hoặc các biểu hiện sinh hóa (tăng nồng độ androgen) của cường androgen.

Biểu hiện lâm sàng của hội chứng buồng trứng đa nang

Thừa Androgen: Gây rậm lông, mụn trứng cá, tăng tiết bã nhờn và rụng tóc.

Rối loạn kinh nguyệt: Phụ nữ mắc HCBTĐN thường có đủ Estrogen nhưng thiếu Progesterone. Điều này làm tăng sản nội mạc tử cung và ra máu tử cung bất thường. Một số khác ít gặp hơn, nồng độ Progesterone cao hơn Estrogen, nồng độ Androgen tự do cao có biểu hiện vô kinh thứ phát( 3 tháng có kinh 1 lần) khoảng 24%.

Vô sinh: Những phụ nữ có HCBTĐN xuất hiện rụng trứng không liên tục, khả năng khó thụ thai cao hơn. Nếu có thai, họ sẽ tăng nguy cơ tăng huyết áp do thai nghén, tiền sản giật, sảy thai, đẻ non, đái tháo đường thai kỳ… Một nhóm khác rụng trứng không liên tục và vô sinh. 

Béo phì: Là một yếu tố nguy cơ của các biến chứng về sinh sản và chuyển hóa gây ra kháng insulin cao hơn, tiến triển thành đái tháo đường dạng 2. 

Nguyên nhân bệnh buồng trứng đa nang ở nữ

Hiện nay, nguyên nhân chính xác gây Hội chứng buồng trứng đa nang vẫn chưa được tỉm ra. Không có một nguyên nhân đơn lẻ nào có thể giải thích được cho tất cả các bất thường gặp trong HCBTĐN. Tuy nhiên, các đặc điểm điển hình của hội chứng như sau. 

Các bệnh lý sinh sản (tăng androgen máu, không rụng trứng) và có rối loạn chuyển hóa (kháng insulin, béo phì): Insulin là một loại hormone được sản xuất trong các tế bào tuyến tụy cho phép sử dụng đường glucose để cung cấp năng lượng cho cơ thể. Nếu cơ thể có đề kháng insulin, cơ thể sẽ không có khả năng sử dụng insulin hiệu quả. Khi dư thừa insulin, sẽ tăng khả năng đẩy mạnh sản xuất Androgen của buồng trứng. Sự tăng Androgen có thể cản trở sự phát triển của nang trứng và làm giảm khả năng rụng trứng của buồng trứng. 

Tính chất di truyền với rối loạn nhiều Gen: Phỏng đoán các Gen có khả năng gây ra các biến đổi ở buồng trứng, vùng dưới đồi và chức năng của receptor insulin. 

Ngoài ra, các yếu tố môi trường sống và sự tương tác của di truyền và môi trường cũng là yếu tố gây thay đổi liên kết Gen. 

Cách điều trị buồng trứng đa nang hiện nay

Điều trị phụ nữ mắc HCBTĐN nên được cá nhân hóa cho mỗi trường hợp bệnh nhân. Có thể bao gồm các trị liệu bằng thuốc và không dùng thuốc. Có thể kết hợp một số loại thuốc với nhau hoặc không thể dùng thuốc cho các nhóm bệnh nhân khác nhau. Tuy nhiên, việc điều trị Hội chứng buồng trứng đa nang vẫn là một vấn đề nan giải và nhiều tranh cãi. 

Cách điều trị buồng trứng đa nang không dùng thuốc

Giảm cân/ Điều chỉnh lối sống: 
Tất cả các phụ nữ thừa cân, béo phì và được chẩn đoán mắc HCBTĐN sẽ được lựa chọn liệu pháp này. Giảm cân sẽ làm giảm nồng độ Testosterone, cải thiện tình trạng rậm lông, tăng Globulin gắn hormon sinh dục, cải thiện chu kỳ kinh nguyệt và rụng trứng. Bên cạnh đó, tăng tỷ lệ có thai nếu duy trì được ít nhất 12 tháng. 

Tẩy lông:
Đối với trường hợp phụ nữ bị rậm lông. Các chị em có thể tẩy lông, cạo lông, điện phân hoặc chiếu laser, thoa kem. 

Cách điều trị buồng trứng đa nang dùng thuốc

Sử dụng thuốc viên tránh thai: 
Những bệnh nhân có HCBTĐN không có mong muốn mang thai sử dụng viên uống tránh thai là lựa chọn phù hợp. Thuốc viên tránh thai không phải là phương pháp điều kỳ sai sót của tăng Androgen máu và kinh nguyệt thưa. Thuốc cho phép bắt đầu lại chu kỳ một cách bình thường và ngăn chặn kích thích Estrogen mạn tính không có đối kháng của nội mạc tử cung. Ngoài ra, chúng còn làm giảm nồng độ Androgen đến 50-60%. 

Việc sử dụng thuốc viên tránh thai lâu dài đang là một trang cãi vì làm tăng nguy cơ tiến triển các biến chứng tim mạch và chuyển hóa. Nên dừng hút thuốc trước khi sử dụng thuốc để ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh lý về tim mạch. 

Sử dụng thuốc kháng Androgen:
Đối với những phụ nữ lông rậm, việc sử dụng những loại thuốc kháng Androgen kết hợp các viên uống tránh thai để có hiệu quả cao hơn. 

Thuốc tăng nhạy cảm insulin:
Thuốc Metformin là loại thuốc có hiệu quả trong điều trị, đặc biệt ở các phụ nữ không rụng trứng và muốn có con. Giúp giảm nồng độ testosterone, insulin máu đói và đường máu. Cải thiện tỉ lệ của chu kỳ kinh nguyệt 40-90%. Mặc dù cách này chưa được Cơ quan quản lý thuốc và dược phẩm Mỹ(FDA) công nhận trong điều trị hội chứng buồng trứng đa nang. 

Trường hợp phụ nữ muốn có con không nên sử dụng thuốc tránh thai và thuốc có kháng Androgen. Và cần nhờ sự tư vấn của bác sĩ chuyên khoa để sử dụng thuốc phù hợp nhất, không tự ý sử dụng thuốc để tránh những tác dụng không mong muốn. 

Phòng khám đa khoa TPHCM là địa chỉ y tế có nhiều dịch vụ thăm khám chữa bệnh buồng trứng đa nang. Nếu chị em đang gặp phải những vấn đề này và liên quan như viêm nhiễm phụ khoa, sản khoa,... nhắn tin ngay với chúng tôi theo số điện thoại 0899.809.1150 để được tư vấn từ các bác sĩ chuyên khoa. Nếu bạn đang bận, để lại số thọa tại để ây là nơi chị em đáng tham khảo.

Như vậy, bài viết đã chia sẻ đầy đủ khái niệm và nguyên nhân bệnh buồng trứng đa nang ở phụ nữ. Bên cạnh đó là một số cách điều trị hội chứng buồng trứng đa nang ở nữ. Mong rằng những thông tin này có thể giúp ích cho chị em.